Het gebruik van spraaktechnologie en AI in toegankelijkheid

 

Toegankelijkheid is een belangrijk onderwerp, zeker in onze steeds meer digitale wereld. Het gaat hierbij om het toegankelijk maken van informatie, producten en diensten voor iedereen, ongeacht hun fysieke of cognitieve vaardigheden. Spraaktechnologie en kunstmatige intelligentie (AI) spelen hierin een steeds grotere rol.


Spraaktechnologie

Spraaktechnologie is de techniek die het mogelijk maakt om te communiceren met apparaten door middel van gesproken taal. Een bekend voorbeeld hiervan zijn slimme luidsprekers zoals Amazon Echo en Google Home. Deze apparaten reageren op stemcommando's, wat het mogelijk maakt om muziek te luisteren, online te winkelen, het nieuws te beluisteren, en nog veel meer, zonder dat fysieke interactie met een apparaat nodig is.


Voor mensen met een lichamelijke beperking kan spraaktechnologie bijzonder nuttig zijn. Zij kunnen bijvoorbeeld spraakopdrachten gebruiken om lichten aan en uit te doen, de thermostaat te bedienen of een telefoontje te plegen. Daarnaast kan spraaktechnologie ook nuttig zijn voor mensen met visuele beperkingen. Door middel van voorleesfuncties kunnen zij bijvoorbeeld e-mails, artikelen en boeken beluisteren.


Kunstmatige Intelligentie (AI)

AI is een technologie die het mogelijk maakt voor machines om menselijke intelligentie na te bootsen. Dit omvat onder meer leren, redeneren, probleemoplossen, perceptie en taalbegrip. AI kan een grote rol spelen in toegankelijkheid. Zo kan AI bijvoorbeeld worden ingezet om beelden en video's te analyseren en beschrijven, waardoor deze toegankelijk worden voor mensen met een visuele beperking.


Ook kan AI worden gebruikt om tekst om te zetten in spraak, of omgekeerd. Hierdoor kunnen mensen met een spraak- of gehoorbeperking gemakkelijker communiceren. Daarnaast kan AI worden gebruikt om content aan te passen aan de individuele behoeften van de gebruiker. Zo kan bijvoorbeeld het lettertype of de kleuren van een website worden aangepast voor mensen met dyslexie of kleurenblindheid.


Het is duidelijk dat spraaktechnologie en AI een grote rol kunnen spelen in het verbeteren van de toegankelijkheid. Door deze technologieën te integreren in onze dagelijkse apparaten en diensten, kunnen we ervoor zorgen dat iedereen, ongeacht hun fysieke of cognitieve vaardigheden, volledig kan deelnemen aan onze samenleving.


Het is echter belangrijk om in gedachten te houden dat deze technologieën niet de oplossing zijn voor alle toegankelijkheidsproblemen. Ze moeten worden gebruikt als onderdeel van een bredere strategie om toegankelijkheid te verbeteren, die ook rekening houdt met andere factoren zoals ontwerp, gebruiksgemak en opleiding.


Eén ding is zeker: de technologie ontwikkelt zich in een razendsnel tempo, en de mogelijkheden voor toegankelijkheid die dit biedt, zijn bijzonder opwindend. Het is aan ons om ervoor te zorgen dat we deze technologieën op een verantwoorde en inclusieve manier gebruiken, zodat iedereen kan profiteren van de digitale wereld.


Het gebruik van spraaktechnologie en AI in toegankelijkheid: Focus op Communicatiehulpmiddelen voor Slechthorenden, Doven en Blinden


In het vorige gedeelte hebben we de algemene toepassingen van spraaktechnologie en AI in toegankelijkheid besproken. Nu gaan we dieper in op de specifieke technologieën die communicatie mogelijk maken voor mensen die slechthorend, doof of blind zijn.


Ondersteunende Technologieën voor Slechthorenden en Doven

AI en spraaktechnologie bieden tal van mogelijkheden om de communicatie voor mensen die slechthorend of doof zijn te vergemakkelijken.


  • Gebarentaaldetectie: AI kan worden ingezet om gebarentaal te detecteren en te vertalen naar gesproken of geschreven tekst. Deze technologie maakt gebruik van beeldherkenning en deep learning algoritmes om de handgebaren te interpreteren. Dit kan de communicatie tussen dove en horende mensen aanzienlijk verbeteren. Projecten zoals Google's Project Euphonia en SignAll zijn actief in deze ruimte.
  • Spraak-naar-tekst: Spraakherkenningssoftware kan gesproken taal omzetten in geschreven tekst. Dit kan real-time worden gedaan, waardoor dove en slechthorende mensen gesprekken kunnen volgen door te lezen wat er wordt gezegd. Voorbeelden van dergelijke technologieën zijn Google's Live Transcribe en Ava.


Ondersteunende Technologieën voor Blinden

Voor blinden en slechtzienden kan AI helpen bij het vertalen van visuele informatie naar auditieve of tactiele feedback.


  • Beeldherkenning en beschrijvende AI: AI kan worden ingezet om objecten, gezichten en zelfs emoties te identificeren en te beschrijven. Dit kan blinden helpen bij het navigeren door hun omgeving. Apps zoals Seeing AI en Aipoly Vision gebruiken beeldherkenningssoftware om objecten, teksten en mensen te identificeren en beschrijven deze vervolgens hardop.
  • Braillevertaling: AI kan worden gebruikt om geschreven tekst naar braille te vertalen en omgekeerd. Dit kan blinden en slechtzienden helpen bij het lezen van digitale content. Er zijn ook ontwikkelingen op het gebied van elektronische braille displays, die tactiele feedback kunnen geven op digitale inhoud.
  • Spraakassistenten: Spraakassistenten zoals Alexa, Siri en Google Assistant zijn zeer nuttig voor blinden en slechtzienden. Ze kunnen gebruikt worden om te bellen, tekstberichten te sturen, nieuws te lezen, muziek te spelen en nog veel meer, allemaal via spraakcommando's..


Hieronder vind je een lijst van Europese bedrijven die werken met spraaktechnologie en communicatiemiddelen, vooral gericht op toegankelijkheid:


  • Acapela Group (België): Ontwikkelt spraaktechnologieën en -diensten, inclusief tekst-naar-spraakoplossingen.
  • RogerVoice (Frankrijk): App die telefoongesprekken ondertitelt voor doven en slechthorenden.
  • SpeakSee (Nederland): Ontwikkelt microfoons die spraak omzetten naar tekst voor slechthorenden.
  • Tobii Dynavox (Zweden): Creëert spraakgenererende apparaten en eye-tracking technologie voor mensen met communicatiebeperkingen.
  • InSimo (Frankrijk): Medische simulatiesoftware die spraakbesturing gebruikt.
  • ReadSpeaker (Nederland): Tekst-naar-spraakoplossingen voor verschillende sectoren.
  • Ava (Frankrijk): App die spraak-naar-tekst technologie gebruikt om conversaties toegankelijker te maken voor doven en slechthorenden.
  • Cliniserve (Duitsland): Gebruikt spraaktechnologie om zorgprocessen te automatiseren en zorgverleners te ontlasten.
  • Lingvist (Estland): Een AI-gedreven taalleerplatform dat gebruik maakt van spraakherkenning.
  • Nuance Communications (UK): Werkt aan spraak- en beeldherkenningstechnologieën, inclusief gezondheidszorgoplossingen.
  • BabbleLabs (Spanje): Gespecialiseerd in spraakverwerking en ruisonderdrukkingstechnologieën.
  • Speechmatics (UK): Levert automatische spraakherkenningstechnologie die in verschillende talen werkt.
  • iFLYTEK (UK): Ontwikkelt spraakherkenning, tekst-naar-spraak en andere AI-technologieën.
  • Sonova (Zwitserland): Biedt geavanceerde gehooroplossingen, zoals hoortoestellen en cochleaire implantaten.
  • SignAll (Hongarije): Ontwikkelt een automatische gebarentaalvertaalmachine.
  • Pedius (Italië): Stelt doven en slechthorenden in staat om telefoongesprekken te voeren met behulp van tekst-naar-spraak en spraakherkenning.
  • Mobilearn (Zweden): Biedt een vertaalapp die migranten en vluchtelingen helpt om Europese talen te leren.
  • SpeakUnique (Schotland): Personaliseert spraaksynthese voor mensen die hun spraakvermogen verliezen.
  • Hable Accessibility (Nederland): Maakt technologieën toegankelijker voor mensen met een beperking.
  • Epic Blue (België): Creëert AI-gestuurde locatietrackingtechnologie die ook toepassingen heeft in toegankelijkheid.